Tứ Hợp Viện Là Gì, Ở Việt Nam Có Xây Được Tứ Hợp Viện Không?

Tứ hợp viện là một hình thức kiến trúc tổ hợp có nguồn gốc từ vùng Hoa Bắc của Trung Quốc, đang dần trở thành xu hướng được ưa chuộng tại Việt Nam. Với lối bố trí độc đáo và nhiều tiện ích, tứ hợp viện không chỉ mang lại giá trị thẩm mỹ mà còn chứa đựng nhiều ý nghĩa văn hóa sâu sắc. Hãy cùng khám phá kiến trúc thú vị này qua bài viết dưới đây.

1. Tứ Hợp Viện Là Gì?

Tứ hợp viện là một tổ hợp công trình, bao gồm một sân vườn nằm ở trung tâm và bốn dãy nhà được xây bao quanh sân vườn ở bốn hướng Đông - Tây - Nam - Bắc. Để hiểu rõ hơn về tên gọi của tổ hợp công trình này, chúng ta có thể phân tích như sau:

• “Tứ”: biểu thị cho bốn hướng Đông, Tây, Nam, Bắc.
• “Viện”: ám chỉ khoảng không gian như sân, khu vườn.
• “Hợp”: có nghĩa là tập trung lại, góp lại.

Từ đó, ta có thể hình dung rõ ràng về đặc điểm của tứ hợp viện. Thông thường, tứ hợp viện sẽ có bốn khu nhà, trong đó, nhà chính nằm về hướng Bắc - Nam, còn nhà ngang nằm hướng Đông - Tây. Các mái nhà liền kề, tiếp nối nhau tạo thành không gian kín bao quanh khoảng sân vườn ở giữa, tạo nên hình chữ “khẩu” trong tiếng Hán. Công trình thường có cổng chính được thiết kế rộng rãi, trang trí tỉ mỉ với các bức chạm khắc bằng đá, thường là hình sư tử. Mặc dù tứ hợp viện có nhiều kiểu khác nhau tùy theo từng địa phương, nhưng cấu trúc nhà bốn hướng và sân ở giữa vẫn giữ nguyên.

Nhà Tứ Hợp Viện Có Mấy Sân Vườn?

Mặc dù có tên gọi là tứ hợp viện, không phải tất cả công trình đều chỉ có một sân. Tùy vào điều kiện kinh tế và sở thích của chủ nhà, tứ hợp viện có thể được thiết kế với hai sân (tạo hình chữ “nhật”) hoặc ba sân (hình chữ “mục”). Có những tứ hợp viện có sân vườn khá nhỏ, nhưng cũng có những “đại hợp viện” với quy mô rất rộng, lên đến bảy hay thậm chí chín sân vườn. Các loại hình tứ hợp viện có thể được phân loại như sau:

• Tứ hợp viện 1 sân (cấu trúc giống hình chữ khẩu), gọi là Nhị tiến Nhất viện.
• Tứ hợp viện 2 sân (cấu trúc giống hình chữ nhật), còn gọi là Tam tiến Nhị viện.
• Tứ hợp viện 3 sân (cấu trúc giống hình chữ mục), hay còn gọi là Tứ tiến Tam viện.

Nhà Tứ Hợp Viện Có Mấy Tầng?

Thông thường, tứ hợp viện chỉ có một hoặc hai tầng, không bao giờ vượt quá hai tầng. Kết cấu kín giúp cho người bên ngoài không thể quan sát vào trong nhà và ngược lại, mang lại không gian riêng tư cho gia chủ. Cấu trúc này cũng thể hiện sự coi trọng về tôn ti, trật tự và vai vế trong gia đình của người Trung Quốc xưa.

Cấu Trúc Không Gian Bên Trong Tứ Hợp Viện

Bên trong các tứ hợp viện đều được cấu trúc theo kiểu tường bao quanh khép kín, với những khuôn viên được trang trí bằng vườn hoa, hồ cá, và núi giả. Việc bố trí các khu nhà đảm bảo tính đối xứng rõ rệt, tạo nên không khí trang nghiêm và thanh tĩnh. Các phòng được sắp xếp theo trật tự quy định cụ thể, với phòng chính nằm ở trung tâm, cao và rộng hơn các phòng khác. Thông thường, phòng ở phía Bắc là “chính phòng”, phía Nam là “đảo tọa”, còn hai bên Đông - Tây là “sương phòng”, nơi dành riêng cho phụ nữ và gia quyến, không được phép tùy tiện vào.

2. Tứ Hợp Viện Có Từ Bao Giờ?

Theo những ghi chép trong sử sách, loại hình nhà ở này bắt đầu xuất hiện vào thời Đông Chu, cách đây khoảng 2.000 năm. Qua các triều đại khác nhau, tứ hợp viện đã có những thay đổi và mang những đặc trưng riêng.

3. Kiểu Nhà Tứ Hợp Viện Có Ý Nghĩa Gì?

Về Mặt Phong Thủy

Kiến trúc tứ hợp viện không chỉ đơn thuần là một không gian sống, mà còn mang nhiều ý nghĩa phong thủy sâu sắc. Người xưa thường quan niệm “trời tròn đất vuông”, do đó, cách bố cục của tứ hợp viện là sự cụ thể hóa, tạo ra sự hài hòa trong không gian sống. Tất cả các phòng và công trình đều được xây dựng với tường vây kín, chỉ có một lối mở hướng Đông Nam – một hướng cát tường. Bố cục cân đối, đối xứng không chỉ tạo cảm giác ấm áp, sum vầy mà còn mang lại sự thoải mái, an nhàn cho gia chủ.

Đối Với Tiện Ích Đời Sống

Tứ hợp viện được thiết kế đặc biệt phù hợp với điều kiện thiên nhiên và khí hậu của Trung Quốc, đó là oi bức vào mùa hè và lạnh lẽo vào mùa đông. Vào mùa hè, cấu trúc này giúp các không gian trong nhà đón ánh sáng tự nhiên, tốt cho sức khỏe và phong thủy. Trong khi đó, vào mùa đông, thiết kế khép kín giúp ngăn chặn gió lạnh, đồng thời giữ ấm cho không gian sống.

4. Vì Sao Nhà Tứ Hợp Viện Đắt Đỏ Nhưng Vẫn Được Săn Đón?

Hiện nay, tại Trung Quốc, nhà tứ hợp viện là loại hình kiến trúc đang được giới nhà giàu quan tâm. Không chỉ những khu nhà cổ, mà nhiều người còn cho xây dựng mới những ngôi nhà theo phong cách này. Điều này dẫn đến sự ra đời của không ít những tứ hợp viện hiện đại ở Bắc Kinh và nhiều địa phương khác. Tùy thuộc vào nhu cầu và phong cách sống của gia chủ, tứ hợp viện hiện đại mang lại nhiều sự tiện lợi:

• Không gian sống rộng rãi: Đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của gia đình đa thế hệ.
• Sân vườn rộng rãi: Là nơi vui chơi, nghỉ ngơi và chứa phương tiện đi lại.
• Thể hiện phong cách riêng: Gia chủ có thể thiết kế chi tiết độc đáo, thể hiện cá tính của riêng mình.

5. Ở Việt Nam Có Nên Xây Nhà Tứ Hợp Viện Hiện Đại Không?

Mặc dù là kiến trúc cổ của Trung Quốc, nhưng tứ hợp viện đã thu hút được sự chú ý của nhiều người Việt. Không gian sống rộng rãi, thiết kế gần gũi với thiên nhiên và ý nghĩa phong thủy tốt đẹp là những lý do khiến mô hình này trở nên hấp dẫn. Tuy nhiên, do khí hậu nóng ẩm tại Việt Nam, lối kết cấu khép kín của tứ hợp viện có thể không phù hợp. Hiện nay, kiểu kiến trúc này thường chỉ được ứng dụng trong xây dựng các khu nghỉ dưỡng, quán cà phê hay khách sạn. Nhiều kiến trúc sư Việt Nam đã sáng tạo ra các công trình mô phỏng lại đặc trưng của tứ hợp viện, nhưng có sự sửa đổi để phù hợp với khí hậu và tâm lý người Việt, đảm bảo không gian sống thoáng đãng và gần gũi với thiên nhiên.

Kết Luận

Tứ hợp viện là một kiến trúc độc đáo, chứa đựng nhiều giá trị văn hóa và phong thủy. Mặc dù xuất phát từ Trung Quốc, nhưng với sự cải tiến phù hợp với điều kiện sống và khí hậu Việt Nam, tứ hợp viện có thể trở thành một lựa chọn hấp dẫn cho những ai yêu thích sự mới mẻ trong kiến trúc. Từ những phân tích trên, có thể thấy rằng tứ hợp viện không chỉ đơn thuần là một không gian sống, mà còn là biểu tượng của sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên, giữa gia đình và xã hội. Nếu bạn đang tìm kiếm một tổ ấm cho nhiều thế hệ, tứ hợp viện có thể là một gợi ý thú vị. Hà Linh Xem thêm: --- Hy vọng bài viết này giúp bạn có cái nhìn sâu sắc hơn về tứ hợp viện và những điều thú vị xoay quanh kiến trúc độc đáo này!